HANDLEIDING VOOR HET GEBRUIK VAN GIETIJZER OP JE KAMADO
Gietijzer is een van de beste souschefs die je je maar kan wensen wanneer je maaltijden gaat bereiden op een Kamado. Ontdek waarom een gietijzeren pan niet mag ontbreken in je barbecue accessoires en hoe je ervoor kunt zorgen dat deze krachtpatser zijn unieke eigenschappen behoudt.
WAT IS GIETIJZER?
Gietijzer is een legering (mengsel) van ijzer, koolstof, mangaan en silicium. Het heeft een koolstofgehalte van 2% tot 4% waardoor het materiaal hoog belastbaar wordt. Het ruwe ijzer wordt samen met kooks (soort steenkool) en kalk gesmolten en vervolgens in een mal gegoten. Door deze gietende manier van produceren heeft het de naam gietijzer gekregen.
WAAR KOMT GIETIJZER VANDAAN?
In Azië bestaan al sinds 680 n.Chr. gietijzeren kookpotten. Deze potten werden in die tijd gebruikt boven een groot open vuur. Gietijzer bleek uitstekend bestand tegen hoge temperaturen en wordt daarom nog steeds voor veel verschillende barbecue accessoires gebruikt.
In de 19e eeuw namen Nederlandse emigranten een gietijzeren kookpot mee naar de Verenigde Staten. Aldaar werd deze kookpan omgedoopt tot de Dutch Oven. Deze kookpot wordt ook vandaag de dag nog veel gebruikt door Kamado chefs.
IS GIETIJZER PFAS VRIJ?
Gietijzeren pannen, platen en roosters zijn altijd PFAS vrij. Ze bevatten dus ook geen PFOA (perfluoroctaanzuur), wat een van de PFAS vormen is. Je kunt deze pannen en roosters zonder zorgen voor je gezondheid gebruiken.
KENMERKEN VAN GIETIJZER
Robuustheid en duurzaamheid
Gietijzer staat bekend om zijn ongelooflijke sterkte en duurzaamheid. Het is bestand tegen zware belastingen en is daarom geschikt voor toepassingen waar stevigheid essentieel is, zoals in de bouw van bruggen, motoren en industriële machines.
Uitstekende warmtegeleiding
Een opvallende eigenschap van gietijzer is de uitstekende warmtegeleiding. Dit maakt het ideaal voor Kamado kookgerei, zoals pannen, platen en grills, waar gelijkmatige verwarming essentieel is voor het bereiden van voedsel.
Natuurlijke antiaanbaklaag
Gietijzer ontwikkelt na verloop van tijd een natuurlijke antiaanbaklaag, ook wel ‘seasoning’ genoemd. Dit gebeurt wanneer olie of vet herhaaldelijk op het oppervlak wordt aangebracht en in het materiaal wordt geabsorbeerd. Deze laag verbetert niet alleen de antiaanbakprestaties, maar beschermt ook tegen roestvorming.
Hoge smelttemperatuur
Gietijzer heeft een relatief hoge smelttemperatuur, wat betekent dat het bestand is tegen extreme hitte. Dit kenmerk maakt het geschikt voor toepassingen waarbij het materiaal wordt blootgesteld aan hoge temperaturen, zoals in een Kamado.
Zwaar gewicht
Gietijzer staat ook bekend om zijn hoge dichtheid en zware gewicht. Zorg ervoor dat je gietijzeren pannen, platen en grills goed vastpakt en indien nodig met beide handen gebruikt.
Weerstand tegen slijtage
Gietijzer is van nature bestand tegen slijtage en kan langdurig gebruikt worden zonder zichtbare slijtage. Hierdoor is het een uitstekend product om te gebruiken tijdens het barbecueën.
GIETIJZER PRODUCTEN IN GEBRUIK NEMEN
Het is noodzakelijk om je gietijzeren accessoire in te branden voordat je deze in gebruik neemt. Hierdoor creëer je een natuurlijke antiaanbaklaag. Dit noemen we ook wel seasoning. Deze laag beschermt het gietijzer tegen roestvorming en krijg je betere antiaanbakprestaties. Hieronder vind je een stappenplan om je gietijzeren pan, plaat of rooster in gebruik te nemen:
Benodigdheden:
- Gietijzeren product
- Plantaardige olie
- Papieren handdoelen of zachte doek
- Kamado (of oven)
- Steek de Kamado aan en breng deze op een temperatuur van ongeveer 180 graden. Je kunt inbranden ook in de oven doen.
- Reinig het gietijzer en verwijder ondertussen eventuele fabriekscoating of olie door het product grondig te wassen met warm water en een mild afwasmiddel. Droog het daarna helemaal af.
- Breng een dunne laag olie aan op alle oppervlakken van het gietijzer. Zorg dat je alle randen en hoeken bedekt.
- Veeg overtollige olie eraf met een papieren- of schone doek. Het doel is om de olie gelijkmatig te verdelen.
- Plaats de gietijzeren pan, plaat of grill in de verwarmde Kamado of oven en bak het gedurende 60 minuten op 180 graden.
- Zet de Kamado of de oven uit en laat het geheel afkoelen.
- Herhaal dit proces indien nodig (vooral bij nieuw gietijzer of wanneer de antiaanbaklaag niet meer zo goed werkt).
Na het inbranden ziet het gietijzer er donker en glanzend uit. Deze laag verbetert met elk gebruik. Het is belangrijk om regelmatig olie toe te voegen en het gietijzer daarmee goed te onderhouden. Als je goed omgaat met gietijzeren producten kunnen ze levenslang mee.
GIETIJZER SCHOONMAKEN
Om ervoor te zorgen dat je gietijzeren Kamado accessoires zo lang mogelijk meegaan, is het belangrijk om ze goed schoon te maken. Hierbij krijg 4 tips om het gietijzer in topconditie te houden.
1. Direct na het koken beginnen met schoonmaken
Na het koken op je Kamado is het belangrijk om het gietijzeren kookgerei direct schoon te maken, terwijl het nog warm is. Dit proces vergemakkelijkt het verwijderen van voedselresten en vet.
Neem een grillborstel en schraap voorzichtig de overgebleven voedselresten en vet weg. Zorg ervoor dat je alle hoeken en gaten bereikt.
Als er hardnekkige plekken zijn, gebruik dan een gietijzeren schraper of een speciale grillsteen om ze voorzichtig weg te schrapen. Vermijd agressieve metalen schuurmiddelen, omdat deze de natuurlijke antiaanbaklaag van het gietijzer kunnen beschadigen.
2. Voorkom roest en vermijd water
Gietijzer en water vormen geen ideale combinatie omdat het gietijzer kan roesten. Vermijd het gebruik van water om de gietijzeren pannen en platen schoon te maken. In plaats daarvan:
Als er na het borstelen nog resten achterblijven, gebruik dan een droge doek of keukenpapier om het weg te vegen.
Als je Kamado is uitgerust met een aslade, verwijder deze dan voorzichtig en veeg overtollig as weg om te voorkomen dat het zich aan het gietijzer hecht.
3. Herstel van de antiaanbaklaag
Om de natuurlijke antiaanbaklaag van je gietijzeren pan, plaat of grill te behouden, is het belangrijk om het inbranden met olie te herhalen.
4. Bescherming tegen vocht wanneer je de Kamado niet gebruikt
Als je de Kamado een tijdje niet gebruikt, zorg er dan voor dat de gietijzeren pannen, platen en grills goed beschermd zijn tegen vocht. Hiermee kun je roestvorming voorkomen.
Bewaar het gietijzer op een droge plaats, bij voorkeur binnenshuis.
Breng een dunne laag olie aan voordat je het gietijzer opbergt.
Wil je weten hoe je de Kamado schoonmaakt? Lees dan verder in dit artikel.
WELKE ACCESSOIRES ZIJN VAN GIETIJZER GEMAAKT?
Er zijn tal van Kamado accessoires van gietijzer gemaakt. Hieronder vind je de belangrijkste:
- Dutch oven
- Skillet
- Wokpan
- Bakplaat
- Grillrooster
- Halve maan plaat en rooster combinatie
- Kookplaat
- Sizzling plate
- Broodpan
Bekijk alle BosGrill Kamado accessoires.
Kamado Tip! Gebruik altijd vuurvaste handschoenen wanneer je gietijzeren accessoires in je Kamado gebruikt. Dit materiaal wordt heel heet en houdt de warmte lang vast.